Op 21 september is het Wereld Alzheimerdag; In de hele wereld aandacht gevraagd voor de ziekte dementie en de impact van deze ziekte voor de persoon zelf en voor zijn/haar naasten. Casemanagers Petra Wouda en Miriam van der Burgt – Hijwegen, geven beiden aan dat deze aandacht ontzettend belangrijk is en ook nodig blijft. Bij Vivent werken in totaal vijf casemanagers dementie, verdeeld over het werkgebied van Vivent. Miriam werkt als enige casemanager voor Jonge mensen met dementie en zij werkt in het gehele werkgebied van Vivent.
Miriam: “Bekendheid over de ziekte dementie is belangrijk, zodat er na de diagnose geen schaamte hoeft te zijn. Door open te zijn over het ziek zijn, kun je door je omgeving de steun krijgen die je zeer zeker nodig hebt. Mensen zoeken niet altijd zelf deze openheid.”
Petra: “Dementie zit nog steeds in de taboesfeer. Dit wordt versterkt door het beeld dat men in het algemeen heeft van de ziekte dementie. Bij beginnende dementie kan je nog heel erg veel. Het is de kunst om te ontdekken hoe je daarmee om kunt gaan. Dementie wordt een onderdeel van je leven. Er is ook veel angst voor de toekomst. Een toekomst die vaak onzeker is.”
Werk als casemanager
Miriam: “We geven educatie aan zowel de cliënt als aan de mantelzorger en leggen uit wat dementie inhoudt. Wat betekent het voor de cliënt en zijn of haar omgeving? Welke varianten van dementie zijn er? Mogelijke veranderingen in het gedrag worden ook besproken. Verder begeleiden we partners en kinderen in het dementieproces. Ik geef ook educatie aan werkgevers en bedrijfsartsen, omdat dementie onder jonge mensen tot veel vragen en onduidelijkheid op de werkvloer kan leiden. Laagdrempeligheid is daarbij heel belangrijk. Daarnaast bespreken we wat de verwachtingen kunnen zijn voor de toekomst en welke stappen er gezet moeten worden. Over het algemeen zijn de gesprekken met de cliënt en mantelzorger samen. Soms kunnen de gesprekken te confronterend zijn voor de cliënt, of als de mantelzorger meer begeleiding nodig heeft in het proces, kunnen er individuele gesprekken plaatsvinden. In principe plannen we 1x in de zes weken een afspraak. Al zal het in het begin vaker zijn, naar gelang van de behoefte cliënt en mantelzorger.”
Aanmelding van cliënten
Petra: “De huisarts en de praktijkondersteuner maken een verwijzing voor inzet casemanagement. De wijkverpleegkundige van Vivent is in principe degene die als eerste op gesprek gaat bij de cliënt na verwijzing van de huisarts. De wijkverpleegkundige bekijkt tijdens het eerste gesprek welke zorg de cliënt nodig heeft, en kan indien nodig de start maken van casemanagement zorg. Bij bepaalde typen dementie, waarbij gedragsproblematiek voorkomt of iemand die geen sociaal netwerk heeft, roept de
wijkverpleegkundige de casemanager in consult.”
Zowel Petra als Miriam geven aan dat het heel belangrijk is om tijdig aan de bel te trekken. Hoe eerder je weet wat er aan de hand is, hoe eerder je kunt gaan inzetten op juiste hulp, zoals inzet van thuiszorg, start bij een dagbehandeling of dagbesteding en eventueel inzet van medicatie. Als je het niet vertrouwd, maak een afspraak met de huisarts of de praktijkondersteuner. Wil degene waar het om gaat niet mee naar de huisartsenpraktijk, dan bestaat er de mogelijkheid om in een vertrouwde omgeving thuis een onderzoek te laten plaatsvinden.
Samenwerking
Petra/Miriam: “Naast het contact met de familie, de wijkverpleegkundige, huisarts, praktijkverpleegkundige, thuiszorg en de dagbesteding, werken we veel samen met de ergotherapie en de fysiotherapie. Samen met de ergotherapeut kijken we naar leefbaarheid en veiligheid van de woning. Blijven wonen in de eigen omgeving met wat kleine aanpassingen kan minder onrustig zijn dan verhuizen of is niet altijd een optie. Dit kunnen lastige afwegingen zijn. Hierin kan de ergotherapeut ook meedenken
en ondersteunen. De fysiotherapeut kan onder andere meekijken met het risico op valgevaar van de persoon met dementie in de thuissituatie.”
Een goede dag
Miriam/Petra: “Als de cliënt en mantelzorger aangeven dat ze tevreden zijn en zich gehoord voelen in hun
situatie. Het van betekenis kunnen zijn voor de cliënt en mantelzorger in deze moeilijke periode van hun
leven op welke manier dan ook. Dat hoeft niet altijd met handelen te maken hebben, een luisterend oor
kan ook voldoende zijn op dat moment.”
Advies casemanagers:
Blijf vooral vragen stellen en een beroep doen op inzet van casemanagement. Trek op tijd aan de bel en geen vraag is te gek.